Αυτόχθονες λαοί
Ονομάστηκαν Ινδιάνοι, επειδή αρχικά η Kεντρική Aμερική θεωρήθηκε “Δυτικές Iνδίες”
Η θλίψη και η λυπηρή επισημότητα αυτού του πρωινού δεν θα μπορέσουν να ξεχαστούν ποτέ. Ο Αρχηγός John Ross είπε την προσευχή και όταν ακούστηκε η σάλπιγγα και οι ρόδες άρχισαν να κυλούν, πολλά από τα παιδιά στάθηκαν στις μύτες των ποδιών τους και κούνησαν τα χέρια τους αποχαιρετώντας τα βουνά τους, όπου ήταν το σπίτι τους, γνωρίζοντας ότι τα άφηναν για πάντα πίσω. Πολλοί από αυτούς τους αβοήθητους ανθρώπους δεν είχαν κουβέρτες και άλλοι είχαν συρθεί ξυπόλυτοι έξω από τα σπίτια τους ..
Το πρωινό της 17ης Νοεμβρίου συναντήσαμε ένα τρομερό χιονόνερο και χιονοθύελλα με θερμοκρασίες ανυπόφορου ψύχους και από εκείνη την ημέρα ώσπου το τέλος του μοιραίου ταξιδιού, την 26η Μαρτίου του 1839, τα μαρτύρια που
Ανάμεσα σε αυτούς που απεβίωσαν στη διαδρομή ήταν και η σύζυγος του Αρχηγού John Ross. Αυτή η γυναίκα με την ευγενική καρδιά πέθανε μαρτυρικά όταν έδωσε τη μοναδική της κουβέρτα για να σκεπάσει ένα άρρωστο παιδί. Η ίδια περπατούσε πολύ ελαφρά ντυμένη μέσα στο πυκνό χιονόνερο και την χιονοθύελλα, παθαίνοντας πνευμονία με αποτέλεσμα να πεθάνει τις γαλήνιες ώρες μιας παγερής χειμωνιάτικης νύχτας έχοντας γύρει το κεφάλι της πάνω στην κουβέρτα της σέλας του Υπολοχαγού Gregg.
Ήμουνα επιφυλακή την νύχτα που πέθανε η κα. Ross. Όταν τελείωσε η βάρδια μου τα μεσάνυχτα δεν αποσύρθηκα αλλά έμεινα κοντά στην άμαξα από συμπόνια για τον Αρχηγό Ross και αφού ξημέρωσε, μετά από διαταγή του Λοχαγού McClellan, συμμετείχα σε άγημα για την ταφή των άλλων άτυχων που πέθαναν στην διαδρομή. Το σώμα της θάφτηκε χωρίς φέρετρο σε έναν ρηχό τάφο κοντά στον δρόμο μακριά από τα πατρογονικά της βουνά και η πομπή συνέχισε την θλιβερή της πορεία...
Η επιστολή του Ινδιάνου Σιάτλ προς τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Φραγκλίνο Πηρς, ο οποίος ζήτησε από τους Ινδιάνους να πουλήσουν τη γη τους στην αμερικανική κυβέρνηση
Ένα παλιό μήνυμα για το σύγχρονο κόσμο!
Ο Σιάτλ έδωσε τ όνομα του στην περιοχή, ή πήρε ο ίδιος το όνομα της φυλής (Chief Seattle’s) που ζούσε στην περιοχή. Η ομιλία δημοσιεύθηκε το 1887, δηλαδή 33 χρόνια αργότερα από την εκφώνησή, όταν τοπική εφημερίδα ανακάλυψε αδημοσίευτο υλικό από το αρχείο του δόκτορος Σμιθ, που ήταν ο τότε υπουργός ινδιάνικων υποθέσεων της Ουάσιγκτον και απεσταλμένος στην περιοχή για τις διαπραγματεύσεις. Δηλαδή, έκανε το παζάρεμα της γης. Η ομιλία εκφωνήθηκε στην τοπική διάλεκτο. Μεταφράστηκε στη γλώσσα των Σινούκ και μετά στα αγγλικά.
Το
1960, το κείμενο «ανακαλύφθηκε» από αρθρογράφους, δημοσιεύθηκε κι έγινε ένα
μανιφέστο για τα ανθρώπινα δικαιώματα και το οικολογικό κίνημα.
Ο μεγάλος αρχηγός στην Ουάσιγκτον μηνάει* πως θέλει να αγοράσει τη γη μας. O μεγάλος αρχηγός μηνάει ακόμα λόγια φιλικά και καλοθέλητα. Καλοσύνη του, γιατί ξέρομε πως αυτός λίγο τη χρειάζεται αντίστοιχα τη φιλία μας. Την προσφορά του θα τη μελετήσομε, γιατί ξέρομε πως, αν δεν το πράξομε, μπορεί ο λευκός να προφτάσει με τα όπλα και να πάρει τη γη μας.
Πώς μπορείτε να αγοράζετε ή να πουλάτε τον ουρανό - τη ζέστα της γης; Για μας μοιάζει παράξενο. Η δροσιά του αγέρα ή το άφρισμα του νερού ωστόσο δε μας ανήκουν. Πώς μπορείτε να τα αγοράσετε από μας; Κάθε μέρος της γης αυτής είναι ιερό για το λαό μου. Κάθε αστραφτερή πευκοβελόνα, κάθε αμμούδα στις ακρογιαλιές, κάθε θολούρα στο σκοτεινό δάσος, κάθε ξέφωτο και κάθε ζουζούνι που ζουζουνίζει είναι, στη μνήμη και στην πείρα του λαού μου, ιερό.
Ξέρομε πως ο λευκός δεν καταλαβαίνει τους τρόπους μας. Τα μέρη της γης, το ένα με το άλλο, δεν κάνουν γι' αυτόν διαφορά, γιατί είναι ένας ξένος που φτάνει τη νύχτα και παίρνει από τη γη όλα όσα τού χρειάζονται. Η γη δεν είναι αδερφός του, αλλά εχθρός που πρέπει να τον καταχτήσει, και αφού τον καταχτήσει, πηγαίνει παρακάτω.
Με το ταμάχι* που έχει θα καταπιεί τη γη και θα αφήσει πίσω του μια έρημο. Η όψη που παρουσιάζουν οι πολιτείες σας, κάνει κακό στα μάτια του ερυθρόδερμου. Όμως αυτό μπορεί και να συμβαίνει επειδή ο ερυθρόδερμος είναι άγριος και δεν καταλαβαίνει.
Αν αποφασίσω και δεχτώ, θα βάλω έναν όρο. Τα ζώα της γης αυτής ο λευκός θα πρέπει να τα μεταχειριστεί σαν αδέρφια του. Τι είναι ο άνθρωπος δίχως τα ζώα; Αν όλα τα ζώα φύγουν από τη μέση, ο άνθρωπος θα πεθάνει από μεγάλη εσωτερική μοναξιά, γιατί όσα συμβαίνουν στα ζώα, τα ίδια συμβαίνουν στον άνθρωπο.
Ένα ξέρομε, που μπορεί μια μέρα ο λευκός να το ανακαλύψει: ο Θεός μας είναι ο ίδιος Θεός. Μπορεί να θαρρείτε πως Εκείνος είναι δικός σας, όπως ζητάτε να γίνει δική σας η γη μας. Αλλά δεν το δυνόσαστε.* Εκείνος είναι Θεός των ανθρώπων. Και το έλεός Του μοιρασμένο απαράλλαχτα σε ερυθρόδερμους και λευκούς. Αυτή η γη Του είναι ακριβή. Όποιος τη βλάφτει, καταφρονάει το Δημιουργό της. Θα περάσουν οι λευκοί - και μπορεί μάλιστα γρηγορότερα από άλλες φυλές. Όταν μαγαρίζεις* συνέχεια το στρώμα σου, κάποια νύχτα θα πλαντάξεις από τις μαγαρισιές σου. Όταν όλα τα βουβάλια σφαχτούν, όταν όλα τα άγρια αλόγατα μερέψουν, όταν την ιερή γωνιά του δάσους τη γιομίσει το ανθρώπινο χνότο και το θέαμα των φουντωμένων λόφων το κηλιδώσουν τα σύρματα του τηλέγραφου με το βουητό τους, τότες πού να βρεις το ρουμάνι;* Πού να βρεις τον αϊτό; Και τι σημαίνει να πεις έχε γεια στο φαρί* σου και στο κυνήγι; Σημαίνει το τέλος της ζωής και την αρχή του θανάτου.
Πουθενά δε βρίσκεται μια ήσυχη γωνιά μέσα στις πολιτείες του λευκού. Πουθενά δε βρίσκεται μια γωνιά να σταθείς να ακούσεις τα φύλλα στα δέντρα την άνοιξη ή το ψιθύρισμα που κάνουν τα ζουζούνια πεταρίζοντας. Όμως μπορεί, επειδή, καταπώς είπα, είμαι άγριος και δεν καταλαβαίνω - μπορεί μονάχα για το λόγο αυτόν ο σαματάς* να ταράζει τα αυτιά μου. Μα τι μένει από τη ζωή, όταν ένας άνθρωπος δεν μπορεί να αφουγκραστεί τη γλυκιά φωνή που βγάνει το νυχτοπούλι ή τα συνακούσματα των βατράχων ολόγυρα σε ένα βάλτο μέσα στη νυχτιά; Ο ερυθρόδερμος προτιμάει το απαλόηχο αγέρι λαγαρισμένο* από την καταμεσήμερη βροχή ή μοσχοβολημένο με το πεύκο. Του ερυθρόδερμου του είναι ακριβός ο αγέρας, γιατί όλα τα πάντα μοιράζονται την ίδια πνοή - τα ζώα, τα δέντρα, οι άνθρωποι. Ο λευκός δε φαίνεται να δίνει προσοχή στον αγέρα που ανασαίνει. Σαν ένας που χαροπολεμάει για μέρες πολλές, δεν οσμίζεται* τίποτα.
Αν ξέραμε, μπορεί να καταλαβαίναμε - αν ξέραμε τα όνειρα του λευκού, τις ελπίδες που περιγράφει στα παιδιά του τις μακριές χειμωνιάτικες νύχτες, τα οράματα που ανάφτει στο μυαλό τους, ώστε ανάλογα να δέονται για την αυριανή. Αλλά εμείς είμαστε άγριοι. Μας είναι κρυφά τα όνειρα του λευκού. Και επειδή μας είναι κρυφά, θα εξακολουθήσομε το δρόμο μας. Αν τα συμφωνήσομε μαζί, θα το πράξομε, για να σιγουρέψομε τις προστατευόμενες περιοχές που μας τάξατε. Εκεί θα ζήσομε, μπορεί, τις μετρημένες μέρες μας καταπώς το θελήσομε. Όταν ο στερνός ερυθρόδερμος λείψει από τη γη, και από τη μνήμη δεν απομείνει παρά ο ίσκιος από ένα σύννεφο που ταξιδεύει στον κάμπο, οι ακρογιαλιές αυτές και τα δάση θα φυλάγουν ακόμα τα πνεύματα του λαού μου - τι* αυτή τη γη την αγαπούν, όπως το βρέφος αγαπάει το χτύπο της μητρικής καρδιάς. Αν σας την πουλήσομε τη γη μας, αγαπήστε την, καθώς την αγαπήσαμε εμείς, φροντίστε την, καθώς τη φροντίσαμε εμείς, κρατήστε ζωντανή στο λογισμό σας τη μνήμη της γης, όπως βρίσκεται τη στιγμή που την παίρνετε, και με όλη σας τη δύναμη, με όλη την τρανή μπόρεσή σας, με όλη την καρδιά σας, διατηρήστε τη για τα τέκνα σας, και αγαπήστε την, καθώς ο Θεός αγαπάει όλους μας. Ένα ξέρομε - ο Θεός σας είναι ο ίδιος Θεός. Η γη Του είναι ακριβή. Ακόμα και ο λευκός δε γίνεται να απαλλαχτεί από την κοινή μοίρα.*
μτφρ. Ζήσιμος Λορεντζάτος
Το Βήμα, 16/1/1977
Πηγή: Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, Β΄Γυμνασίου, ΟΕΔΒ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου